Speaker:Ιωάννης Ιωαννίδης

Date:23/11/2016

University:Πανεπιστήμιο Stanford

Room :A56

Time:11:00

Abstract:

Με βάση βιβλιομετρικά δεδομένα, το 3% των κορυφαίων επιστημόνων είναι Έλληνες αλλά το 97% του έργου των κορυφαίων Ελλήνων επιστημόνων έχει γίνει με διεύθυνση εργασίας από το εξωτερικό και το 87% βρίσκονται σήμερα στο εξωτερικό. Τα ελληνικά πανεπιστήμια ανέκαθεν είχαν πολλές εστίες αριστείας που διασώζανε (σχεδόν εκ θαύματος) την ποιότητα της έρευνας και του εκπαιδευτικού προγράμματος και δημιουργούσανε και ευκαιρίες για νέους επιστήμονες, έστω κι αν αυτό συνήθως συμπεριλάμβανε τελικά την συχνή φυγάδευσή τους στο εξωτερικό χωρίς επιστροφή. Μετά από μακροχρόνια χτυπήματα, τα ελληνικά πανεπιστήμια βρίσκονται στα πρόθυρα κατάρρευσης. Στοιχεία δείχνουν την σημαντική ύφεση της συμμετοχής της Ελλάδας στη διεθνή επιστημονική παραγωγή τα τελευταία χρόνια που πλέον υπολείπεται της Αιγύπτου σε αριθμό δημοσιεύσεων στο Scopus το 2016.

Αν και εξακολουθεί η παραγωγή πάμπολλων τίτλων πανεπιστημιακών σπουδών, το αντίκρυσμά τους είναι αβέβαιο. Σε μερικά αντικείμενα υπάρχει δυνατότητα φυγής στο εξωτερικό για άσκηση πρακτικού επαγγέλματος. Για παράδειγμα, στην ιατρική, η χώρα έχει περισσότερους ιατρούς ανά πληθυσμό παγκοσμίως (7 ανά 1000 κατοίκους) από κάθε άλλη χώρα - μαζί με την Κούβα.

Λόγω ζήτησης σε αρκετές χώρες υποδοχής, οι απόφοιτοι στρέφονται σε επαγγελματικές ευκαιρίες στο εξωτερικό. Παράλληλα, η μάζα των παραγωμένων ιατρών χωρίς σοβαρή ιατρική επιστημονική παιδεία στην Ελλάδα εξελίσσονται σε κίνδυνο για τη δημόσια υγεία με την άσκηση αχρείαστης, επιβλαβούς ιατρικής που δε στηρίζεται σε τεκμήρια αλλά σε ανάγκη βιοπορισμού ή και αθέμιτη κερδοσκοπία. Ο αριθμός δικηγόρων είναι επίσης ρεκόρ με περισσότερους δικηγόρους στη Θεσσαλονίκη από ότι σε όλη τη Σουηδία. Σε άλλα αντικείμενα, οι απόφοιτοι μπορούν μόνο να διδάσκουν φροντιστήρια για να βοηθήσουν άλλους νέους να μπουν στις ίδιες σχολές και να οδηγηθούν στο ίδιο αδιέξοδο. Η Ελλάδα κινδυνεύει να γίνει χώρα με πολλούς επιστήμονες στα χαρτιά, αλλά στην πραγματικότητα χωρίς σοβαρά καταρτισμένους επιστήμονες. Πολλοί από αυτούς εξ ανάγκης θα ασκούν δυσλειτουργικά το επάγγελμά τους σε βάρος του υπόλοιπου πληθυσμού.

Στην επιστημονική έρευνα, αν το καθεστώς απαξίωσης συνεχιστεί, οι νησίδες αριστείας θα εξαφανιστούν. Θα συζητήσω πιθανές λύσεις που απαιτούν αμετάκλητη έμφαση στην αξιοκρατία και αριστεία στο χώρο της παιδείας, επιστήμης και έρευνας, απομάκρυνση όλων των ζημιογόνων παρεμβάσεων (κυρίως πολιτικών-κομματικών και φατριών νομής εξουσίας), ενίσχυσης της σοβαρής ερευνητικής προσπάθειας και αναζήτησης της ποιότητας αντί της ποσότητας.